Saterdagaand tuis

Die huis waarin ek gebore is het 'n lieflike groot hoofslaapkamer gehad, meer as twee keer so groot soos die huidige kamer wat ek Annieka die hoofslaapkamer noem.

Daar was inderdaad ruim plek vir 'n vier-sit-eetkamertafel en wintersaande het ons gereeld daar ons aandete geniet. Dit was die lekkerste van lekker gesinstye, maar waarom dit spesifiek in die winter was dat ons hier bymekaar gekom het, sal ek nie onthou nie.

Ons het in die sitkamer en Pa se studeerkamer voor 'n kaggel kon kuier; nie in Pa-hulle se kamer nie. Daardie jare se elektriese verwarmers was ook hopeloos te primitief om die groot vertrek te verhit. So waarom die gebruik, behalwe dat dit gesellig was, weet ek nie.

Toe ek en Annieka huis gesoek het, was ons tweede opsie 'n huis met 'n lieflike groot, oorgroot, hoofslaapkamer – naas die slaapkamermeubels was daar plek ook vir 'n sitkamerstel en TV-kabinet. Maar hoewel dit 'n lieflike leef-slaapkamer was, was die res van die huis nie veel van 'n leef-huis nie.

Toe neem ons op die ou einde 'n lieflike leef-huis, waaroor ons nog nooit 'n enkele dag spyt was nie, maar ai, ek sou darem baie van daardie ander huis se hoofslaapkamer in ons huis gehou het.

Verlede naweek vertel ons onsself dis vreeslik koud en trek toe mos met die gasverwarmer in die slaapkamer in. Ons eet Vrydag-, Saterdag en Sondagaand in die slaapkamer. Twee op die bank en een op die bed. Sommer by twee sulke skonkbordgrootte antieke tafeltjies. Te heerlik!

Vrydagaand wat nounet verby is, toe maak ons weer so, kaasfondue.

Ek het myself kort-kort deur die loop van die week betrap dat ek dink aan 'n nuwe meubelrangskikking vir ons kamer sodat daar met meer gerief in die slaapkamer om 'n tafel gekuier kan word.

So vanoggend toe ons van die Boeremark terugkom, toe is dit ek en die kamer.

Met 'n week se dinkwerk agter die blad het dit nie lank geneem nie, toe het ons 'n werkbare, baie werkbare, plasing van die meubels. Al waarvan ons ontslae moes raak was 'n vollyf staan-koperspieël, en soos die kamer nou geskuif is, skep dit selfs die indruk van nog ruimer te wees as vantevore.

Die koue kan nou maar kom – ons is gerat om ons in die slaapkamer af te sonder.

En om die gesellige huislikheid te versterk het ek sommer bepaal dat die honde voortaan oor naweke weer die vryheid van die hele huis kan geniet.

Tot en met Klaradyn se geboorte is ons honde permanent in die huis gewees – maar Klaradyn toon 'n ongunstige reaksie op al wat dier se hare, so hulle moes uit. (Ek het dieselfde intolleransie, maar ek is groot, ek kan dit hanteer; ‘n sesjarige appel van haar ma en pa se oog, nie.)

Ek mis die honde ses jaar later steeds, en ek weet hulle mis hul onderskeie lêplekke in ons kamer ook.

Vanjaar is die eerste jaar in ses dat ons Junie-maand gehaal het, sonder dat Klaradyn nie al minstens twee keer by die dokter was nie, so toe ek myself twee nagte (die twee nagte met die honde) wakker snuif, en ek na nag twee optel dat Klaradyn ook 'n neus aan haar het, toe besluit ons maar om die nuwe reëling nie permanent te maak nie, maar dit te beperk tot naweke.

So naweke is dit voortaan die uitgebreide gesin, en weeksdae die kerngesin.

Ook nie net die slaapkamer wat anders lyk nie; die kombuis se een werksoppervlak het ook 'n nuwe gadget wat nou permanent daar gestaan gemaak is.

Nie nuut soos in nuut nie, dis 'n tweedehandse ding wat ek seker in 20 jaar nie nuut op die mark gesien het nie.

Ook nou seker al ses maande dat ek orals rondloop en vra of hulle nie het nie, van negosiewinkel, tot tweedehandse- en enige ander denkbare help-my-krap-winkel.

En vanoggend toe ek so in die verbystap by die negosiestalletjie hardop aan Annieka laat val dat ek een soek, trek die vrou agter die tafel los en sê: “Maar daar staan een op daardie tafel daar.”

En dit is toe ook inderdaad so.

En nie 30 sekondes later nie, toe is ek R100-00 kwyt en die tannie met die skerp ore R100-00 ryker.

Die rykdom wat ek bygekry het, weeg egter geensins op met die bietjie waarvan ek moes afstand doen nie.

Ek het mos 'n broertjie dood aan hierdie klaar gesnyde brood wat 'n mens koop wat niks anders as wind is nie.

Vir jare het 'n mens van tyd tot die uitdrukking opgetel wat lui: dis die beste ding sedert klaar gesnyde brood. Die Engelse uitdrukking is bekend gemaak deur 'n roman met dieselfde naam en dan was daar ook 'n liedjie met die woorde in refrein. En ja, klaar gesnyde brood was seker 'n wonderlike ding toe die masjien wat dit vir die groothandel kon doen in 1916 uitgevind is. Die tipe snyer wat herinner aan die wat deesdae by ons in die winkels staan is goed 40 jaar voor hierdie een uitgedink – deur 'n vrou, wie anders. En eers teen 1930 wat die goed die brood in sakkies kon spoeg om so in sakkies rak toe te gaan.

Ek hoor nie juis meer die uitdrukking nie, en dit self gebruik sal ek ook nooit weer nie – klaar gesnyde brood is die vrotsigste brood onder die son, en suiwer op grond van die mens se ingebore luiheid en slegtigheid dat die flou verskonings vir brood nog enigsins op die mark is.

Help nie jy sit enige iets uit die yskas op nie, nie margarien nie, nog minder botter – dit moet iets wees wat oornag buite was, want smeer jy dit uit die yskas op die brood, is die snytjie brood binne sekondes so plat soos 'n pannekoek.

O, aarde, en nou in die winter moet ek selfs die Nutella-sjokoladesmeer soggens in die kookwater sag kry as ek enigsins 'n presenteerbare toebroodjie wil skool toe stuur.

En het jy eers jou toebroodjie toe, en die brood is nog nie dunner as Bybelblaadjies nie, moet jy die broodjie nog twee keer oor die skuinste sny om vier kindertjiegrootte driehoekies te kry. Dis dan nou op hierdie punt dat jy afskryf wat jy tot op datum nog nie afgeskryf het nie.

So ek koop ongesnyde brood, goewermentsbrood as dit kan, maar vergeet nege uit tien kere om die ding in die winkel te sny – en in die kombuis is ek nie baie handig met 'n broodmes nie.

So vandat ek begin het om party oggende ook vir my en Annieka broodjies vir skool te maak, smag ek na 'n broodsnyer, soos die een uit die meeste van my generasie se kinderdae. Die ding was Pineware gedoop, hy’s aan die tafel- of werksblad vasgeklem en jy het die lem met 'n slinger gedraai. (Op die internet noem hulle dit vintage broodsnyers uit die jare 50 en 60.)

Maar verniet!

Dis nou tot vanoggend, toe die tannie met die skerp ore my hoor en ek die transaksie binne 30 sekondes beklink.

Ons het nie vanaand behoefte aan brood gehad nie, maar ek het brood loop koop sodat ek die kontrepsie aan Klaradyn kon bekendstel.

Nou soek ek nog net een ding vir ons toebroodjies: 'n broodblik van blik waar BROOD in swart letters staan. Die met BREAD op sien ek gereeld in die winkels waar ek krap op soek na allerhande gemors, maar verniet of ek een kry wat my in my moedertaal aanspreek.

Ek het ses keer die afgelope kwartaal op een afgekom, ses keer namekaar op dieselfde een, maar dis in Hendrik en Katriena se kombuis op Toorwater, in die fliek, Paljas, wat ons met die kinders kyk.

Elke keer as ons by die kameraskoot kom wat hierdie broodblik duidelik vertoon, dan sê ek vir die kinders ek soek so 'n broodblik. Hulle dink miskien ek maak 'n grap, maar hulle weet nie met hoeke seer hart ek een soek nie.