Sondag 18 Desember

'n Mens doen dit nie sommer nie, en as jy dit doen, bly jy tjoepstil daaroor.

Maar ek het dit nou gedoen, dit was heerlik, en dan is dit met my nou maar een maal hoe dit met my is: wat die hart van vol is, loop die mond van oor.

Miskien moet ek hierdie uitdrukking eerder aanpas om my soos 'n handskoen te pas:  wat die maag van vol is, loop die mond van oor.

Ek maak miskien een keer 'n jaar 'n skaapboud gaar, en dit is om Kersdag koue skyfies skaapboud met korreltjies sout op te kan eet.

En toe breek die oond Saterdagaand.

Ek het hom op 220 grade aangehad om ons vis gaar te maak – sommer 'n boksie bevrore vis. Ek het vars spinasie en murgpampoentjies in die yskas gereed gehad, omdat ek uitgehonger is vir lekker kookkos. Maar toe beland ek Klaradyn agtermiddag in die swembad en swem so lekker dat ek hier teen sesuur uit die swembad vir Annieka in die huis roep om die oond op 220 grade stel, ons gaan vis eet, daar is nie 'n manier dat ek nou uit die swembad gaan klim om te kook nie.

Sy murmureer – ons het seker al drie keer vis gehad vandat ons Donderdag uit die Kaap hier aangekom het, en nou wil ek weer vis gaarmaak. Maar die vis is in en ek slaan gou vir ons 'n slaaitjie saam. Dis die allermooiste mengelslaai wat ek in 'n platterige bord uitpak – groen blare, groen en wit komkommer, spierwit soet skyfies uie, bloedrooi kersietamaties, liggroen avokado en die helderste, mooiste geelste, soeter as soetste geel soetrissie.

Maar toe ek die vis uit die oond kry om dit na 15 minute om te draai, is dit nie goudbruin gebak soos ek verwag nie. Ek draai dit maar om en plaas dit terug vir die laaste 5 minute.

Ons kom dan toe ook 5 minute later agter dat die oond dood soos 'n mossie is. Ek dog eers dit het iets met die sekerings te doen, ek verwissel die goed, maar die oond bly dood. ('n Sekering, vir die van ons wat dit vergeet het, of nog nooit geweet het nie, is die eintlike Afrikaanse naam vir fuse.)

Ek maak my partykeer skuldig aan sulke goed. Soos vandag in die winkel toe ek Klaradyn vra om op die uitkyk te wees vir die kruisementsous. 'n Wildvreemde vrou wys toe daarna op die rak en sê dat ek seker die mint jelly bedoel en dat sy dit ook nie as kruisementsous op sal kan spoor nie.

Want ja, selfs 'n stukkende oond kon my nie van stryk bring nie – terwyl ek gisteraand ons vissie in 'n pan gaar kry (wat Annieka, wat nooit met die oond werk nie en my al moes bel om te vra hoe om die ding aan te kry, met die oond gedoen het, hoe sy hom aan, en toe weer af, gekry het, weet ek nie, en wil ek ook nie weet nie) noem ek dat ons dan maar skaapboud buite in die braaier gaar gaan kry. Kom wat wil, breek wat wil, skaapboud gaan ons eet.

En ook nie my skuld nie, my broer en skoonsus se skuld. Ek en Boeta is een laat agtermiddag winkels toe en met twee lamsboude in die hand terug huis toe. Hy en sy vrou is meesterkokke en ons aandete daardie aand het my inspireer om sommer net vir sommer, in plaas van 'n spesiale geleentheid, lamsboud gaar te maak.

Ek het geweet ons kan nie Sondagaand gesinsete hê nie, want Klaarskind gaan by Ouma-hulle oorslaap. So toe Annieka geluide maak van strate toe gaan, toe hou ek my doof. Foeter ons eers saam met haar winkels toe, kom ons nooit betyds terug om kos te kan maak nie.

Sy is toe ook skaars hier weg, toe spring Pappa en Klaars in die ander motor en gaan koop kos.

Ek onthou dat my pa 'n hele skaap vir R20-00 gekoop het.

Daar is ek toe nou vanoggend uit en betaal meer as 11 maal daardie R20-00 van destyds, en dit net vir 'n lammetjie boudjie.

Maar ek doen dit met 'n oop gemoed, dit gebeur nie aldag en heeldag nie.

Daarmee saam sit ek ongeskilde aartappeltjies en die lekkerste maar lekkerste salotte wat Woolworths volgens die sakkie al die pad van Frankryk die land ingebring het.

By die spinasie het ek net fetakaas in klein blokkies ingesit – Klaradyn se spinasie was skelmpies uit die bord opgeëet nog voor ek my bord kos opgeskep had.

As murgpampoentjies nie bedoel was om murgsag bedien te word nie, sou hulle dit nie murgpampoentjies nie, maar iets soos knars- of kraakpampoentjies genoem het. Ons s'n was murgsag sonder om papsag te wees. Daarby het ek 'n baie ligte witsousie gemaak – geen kaas, net vetvrye melk en poeier wat Ina Paarman en haar span saamgeslaan het.

Met die lamsboud wat nog net 15 minute moet gaan, en daarby die bietjie rustyd en asemskep wat die ding gegun moet word, begin my gewete my pla dat ons al hierdie kos vir net ons drie gemaak het. Maar dis ook nou al oor 12:00 op 'n Sondagmiddag. Ons bel, maar almal antwoord vanuit ander provinsies. Skoonpa-hulle, wat om die draai inkopies doen, het ongelukkig pas van die ontbyttafel opgestaan en wys die uitnodiging ook van die hand.

Met die dat die gasbraaier na die boudjie kon omsien, en nie ek nie, het ek en Klaradyn ons gebesig met dit wat Klaradyn as “'n aktiwiteit” aan haar Ma beskryf het. Ons het neffens die braaier begin met 'n verwerasie maar opgeëindig met 'n morserige beeldhousessie van lieflik boetseerbare sagte kerswas.

Mamma het die limiet wat die bank op een dag se gelduitgee plaas, spoedig bereik en haar by ons aangesluit. En toe “wees” of “is” ons ou gesinnetjie net lekker saam tot opskeptyd.

Dit was een van daardie tydjies onder lapa wat Annieka my sal bederf met die lieflike woorde soos:  “Ek is lief vir jou my man.” Een van daardie dae wat ons net weer eens en opnuut besef dat daar niks so lekker soos 'n vakansie by ons huis, hierdie tyd van die jaar, in Pretoria, is nie.

Ander tye vat ek graag die pad, maar nie Desember nie.

Kookkos in die somer onder die lapa is lekker as jy dit geensins stomend warm bedien nie – en dis wat ons gedoen het, teen kamertemperatuur, of dan nou eerder Pretoria-se-hoogsomer-Desembermaand-lapa-temperatuur.

Gewoonlik is ek gaande oor kruisement – ek het die jellie gehad én 'n sousie van vars kruisement saamgeslaan. Maar hierdie boudjie van ons het so geurig uit die Jetmaster-gasbraaier gekom dat ek nie eers haastig was om die kruisement nader te trek nie.

Klaradyn het naas haar groente ook die salotuie geniet, en selfs Annieka het 'n tweede porsie daarvan met die woorde jy weet ek doen nie juis uie nie maar gee tog maar daar vir my nog 'n skeppie asseblief, aangevra.

Ek weet 'n mens maak nie sommer 'n lamsboud vir twee en 'n halwe volwassenes gaar nie, maar ek het dit gedoen, en ek sal dit weer doen.

Poeding moes natuurlik wag vir later, baie later – na 'n middagslapie en langer as 'n uur en 'n half se balpret en speletjies in die swembad:  daar is darem maar onder hierdie son niks so lekker soos 'n lekker spanspek nie. Saam met dit was daar prima lietsjies en 'n net-so-prima veselperske.

Dis 'n voorreg en lankal nie meer 'n reg van almal om sulke lekker gesinstyd en kos te kan geniet.

Geleenthede en dae soos hierdie maak my dankbaar.

Wat die maag, maar veral die hart, van vol is, mag die mond maar van oorloop.