Pa-wees is darem maar lekker

Daar is vir my min dinge so erg soos 'n kind wat by my op hoërskool kom en sy toespraak soos 'n resitasie uit sy kop opsê.

'n Toespraak word, wat my betref, gepraat en nie opgesê of geresiteer nie.

Ek self lewer tot ses keer op 'n dag dieselfde toespraak ('n les wat ek aanbied) maar ek praat my les, ek sê dit, ten spyte van voorbereiding en instudering, nie soos 'n papegaai op nie.

Gedigte word uit die kop geleer en geresiteer – dis 'n baie belangrike vaardigheid en ek is jammer dat ek die idee kry dit word 'n klompie jare nou al sleg afgeskeep in ons skole.

'n Kollega van my wat Engels gee laat haar leerders elke gedig wat sy met hulle behandel, memoriseer en resiteer. Van die grote kinders se kant af, selfs, is daar geen teenkanting nie, maar waardering.

Die Indiër-seuntjies en –dogtertjies (ek is nie seker van welke geloof nie) wat smiddags kleintyd moet leer om bykans hul hele heilige skrif uit die kop op te sê, is die res van hul landgenote ver vooruit en baie beter toegerus as hulle ook.

Maar 'n toespraak is nie 'n gedig nie – in 'n toespraak praat jy, na die beste van gebrekkige wete, jou gedagtes. Jy sê nie jou woorde op nie.

En jy lees dit ook nie af nie. (Party kinders dink mos ons assesseer voorbereide lees, as ons 'n toespraak of praatjie assesseer.)

Met Klaradyn is dit moeilik, sy kan seker al van sleutelwoorde gebruik gemaak, maar dis net soveel lekkerder om van sleutelprentjies of –gedagtes gebruik te maak.

Hulle moes hierdie week praat oor 'n dier van hul keuse. Haar direkte antwoord op my vraag oor waar en hoe ons aan die inligting gaan kom, toe ons agterkom die boek wat ons soek is by Ouma, was letterlik (en dis tog of sy so effe ongeduldig met my was oor ek tog so dom vraag kan vra):  “Nou maar ons Google dit tog net, Pappa!”

So toe google ons 'n spul feite; sy kies nie 10 feite nie, maar 13, en toe begin die lekker – ons moet prentjies google wat haar 13 hoofgedagtes by haar sal tuisbring.

Ek het later maar opgehou om haar van my skoot af te probeer hou – dis ongelooflik hoe party van hulle (of is dit almal) net aldag en heeldag op en oor jou moet wees.

Ek het 'n hele paar dinge van Komodo-drake geleer wat ek nie voorheen geweet het nie.

Hier is my kind se geselsie (ons lees van kloksgewys van links bo):

Ek verwoord dit so:

1.       Al is Komodo-drake reeds duisende jare met ons, is hulle eers 100 gelede ontdek toe 'n vliegtuig tydens WO1 in die see gestort het en die vlieënier tot die veiligheid van die naaste eiland geswem het – net om toe op 'n spul van hierdie ongediertes af te kom.

2.       Op die Komodo-eilande leef vandag nog net sowat 5000 van hierdie diere in hul natuurlike habitat.

3.       Hierdie diere is natuurlik nie drake nie; hulle word wel van tyd tot landkrokodille genoem.

4.       Eintlik is hulle die grootste akkedisse op aarde en daarvoor bekend dat hulle die enigste akkedissoort is wat prooi veel groter as hulself dood en verorber.

5.       'n Komodo-wyfie lê tot so veel as 30 eiers op 'n slaag en daar is ongeveer vier keer meer wyfies wat uitbroei as mannetjies.

6.       Komodo-drake het 'n baie stadige metabolisme en hoef slegs 12 keer 'n jaar te eet. (Hierdie kos wat so lank vat om te verteer, het natuurlik tot gevolg dat die stomme goed aan akute, chroniese, baie erge, halitose lei – maar Klaradyn wou dit nie ook oordra nie). Hulle eet bykans enige iets (die prentjie van die ark)

7.       As hulle jou nie dadelik dood maak nie, het jy nie rede om bly te wees nie – hul speeksel is so vol gif dat jy binne 24 uur van vergiftiging vrek as hulle jou net gebyt het. (Hulle reuksintuig is so sterk dat jy maar kan hardloop so ver as wat jy wil – hulle sal jou opspoor en vreet daar waar jy gevrek het.)

8.       Hulle kan nie soos drake vlieg nie, maar is besonders goeie swemmers – hulle swem tussen die eilande rond op soek na kos en maatjies van die teenoorgestelde geslag.

9.       Hulle het 'n lewensverwagting van 50 jaar.

10.   Hulle weeg vier keer meer, en is drie keer langer, as Klaradyn.

11.   Dit wil voorkom asof hulle lewenslange bondgenootskappe (huwelikke) aangaan.

12.   Hulle besit wel die vermoë om ongeslagtelik voort te plant. ('n Wyfie wat reeds 4 jaar in gevangenisskap was, lê te mooitjies eendag haar eerste eiers in die dieretuin en broei haar werpsel uit.)

13.   Omdat die gediertes ook onder mekaar vreet, beskerm die kleintjies hulself deur in hul eie mis rond te rol en so 'n weersin (of teensin) in die grotes te wek.

Klaradyn het dit nie wou noem nie, maar dis blykbaar so dat die goed eerder sal aas as om te jag. Hul reuksintuig stel hul in staat om enige ontbindende diere oor groot afstande heen, op te spoor en so aan die lewe te bly.

Ja, ons kinders hou vir ons besig, maar dis een groot vet voorreg.