Die lekkerte van 'n elektriese stoompot

Dis nou al hóé lank dat die wonders van ʼn elektriese stoompot van tyd tot tyd deur die kosmakers onder die skool se personeel aan my voorgehou word.

Seker drie winters nou al dat ek die sopseisoen afskop met die sug na ʼn elektriese stoompot. Eers kon ek nergens meer ʼn ring vir my ou pot opspoor nie. Gelukkig kry ek toe na twee jaar se sukkel ʼn tweedehandse stoompot present, hoeka van ʼn kollega wat haar oue wegmaak omdat sy toe ook die era van elektriese stoompotte betree.

Vir drie winters dat ek dan nou jaar na jaar spyt is dat ek nie September, toe dit my verjaarsdag was, vir ʼn elektriese stoompot gevra het nie. Maar wie dink ook nou met die koms van die lente aan ʼn stoompot.

Verlede jaar maak ek egter ʼn punt daarvan om ʼn elektriese stoompot die enigste item op my wenslysie te maak. 

Ek plant selfs die saad dat die hele familie sáám kan bydra, dit hoef nie op een mens neer te kom nie.

Die res koop ongelukkig nie in nie en dis net Annieka en Klaradyn wat einde Augustus 2013 afsit Game toe om Pappa se elektriese stoompot te koop.

Daar aangekom, gee Klaradyn die stoompot net een kyk, voor sy die res van die goed op die kombuiswarerak verder met aandag begin bestudeer. Dis ook nie lank nie of sy kom haal Annieka waar sy nog besig is om die elektriese stoompotte se  pryse en waarborge en spesifikasies te vergelyk. Daar sit sy met haar ma af na die reeks kosstomers wat deesdae hier by ons beskikbaar is – die prentjie van ʼn rype verskeidenheid groente wat sagkens op een van die bokse in so ʼn stomer gaar gestoom word, het haar oog, maag en verbeelding getrek. “Kyk net bietjie hiér, Mamma. Jy weet dat ek en jy nie een gaan hou van die kos wat Pappa vir ons in daardie ander masjien gaan gaar maak nie. Maar kyk net watter lekker kos maak ʼn mens in dié ding gaar.”

Annieka, wat soos Klaradyn, geen voorliefde vir bredies, eenskottel-stowegeregte of sop met groot goeters in, het nie, het nie veel verdere oortuiging nodig nie, veral nie omdat die stoommasjientjie heelwat minder as die helfte van ʼn stoompot kos nie.

En so gebeur dit toe dat ek 4 September nie die verwagte stoompot kry nie, maar ʼn baie gesonde stomer.

Ek was spyt oor die afwesigheid aan ʼn stoompot onder die geskenke, maar oor die teenwoordigheid van ʼn stomer was ek nog nie een dag spyt nie. Ek maak minstens een keer ʼn week van hom gebruik. Ons is trouens al op ons tweede een, en dit in minder as ses maande. Nee, dit het niks met breekskade te doen nie – ons eerste stomer is saam met Annieka se motor gesteel. Ons het aspersies by Ouma-hulle gaan gaar stoom, en die masjien was nog in die kattebak toe die motor voor Klaradyn skool gesteel is.

Ek het egter nie kans gesien om nog ʼn enkele sop- en bredieseisoen in te gaan sonder ʼn nuwe elektriese stoompot nie.

Ja, ek maak heerlik kos in die prutpot, maar dit gebeur wel dat 'n mens sekere dinge moet aanjaag. Witstinkhoustraat 13 word immers deur onderwysers, nie deur huisvrouens en kokke nie, bewoon.

Ek het ook geweet dit help nie ek plaas ʼn stoompot op my Kersfees-wenslysie – Klaradyn sal net weer ʼn stokkie daarvoor steek.

Die gevolg is, einde September, toe my verjaarsdagbonus in my oortrokke bankrekening beland, sit ek dadelik af Game toe om my eie stoompot – aan Hans met liefde van Hans – aan te koop. Maar dis hoogsomer en ek is te dom om te weet hoe veeldoelig so ʼn stoompot heeljaar deur kan wees; ek pak hom uit, bewonder hom, kwyl en bêre hom vir die winter.

Toe ons drie weke gelede vir twee weke deur reën oorval word en Annieka die tweede dag van reënweer begin pannekoek bak, besluit ek dat pannekoekweer ook sopweer is – naas pannekoekpanne kan elektriese stoompotte ook nou uit die kas geruk word.

En drie weke later, naas die stomer wat weekliks gebruik word, is dit nou ook die stoompot, sommer twee keer ʼn week. Ek het selfs al die punt bereik waar ek beide masjiene op dieselfde aand inspan.

Dis egter gisteraand se tamatiesop – dit het die agtermiddag weer na reën gelyk en voordat Annieka met pannekoek kon kom, het ek Klaradyn oorgewen met die voorstel dat ek en sy tamatiesop maak. En as daar nou een ding is, waarop Klaradyn altyd inkoop, dan is dit haar gunsteling – tamatiesop!

Ek onthou hoe lank ek gesoek het na ʼn lekker tuisgemaakte tamatiesopresep, ek onthou my eksperimente (ek het selfs met tamatiesap as basis eksperimenteer) wat party meer suksesvol, ander minder suksesvol, was.

Ek besef nóú, ek het nie ʼn resep nodig gehad nie, wat ek nodig had was ʼn elektriese stoompot!

Vir gisteraand se sop het ek 18 tamaties se skille afgekry – ook nie ek nie, Klaradyn. Na ek dit in die kookwater laat loskom het, het ek haar ingeroep om verder te gaan terwyl ek twee uie en ʼn paar toontjies knoffel op die bodem van die stoompot taaibruin braai.

Klaradyn het nie net geskil nie, sy het die tamaties met die grootste pret tot ʼn pulp verwerk, sónder die gebruik van ʼn mes of vermenger. Ongelooflik wat twee ywerige silwerskoon handjies aan 18 oorryp afgeskilde tamaties kan doen!

En dit is inderdaad al wat dit was – tamaties, uie en knoffel. Ek sou een of ander vorm van hoenderekstrak wou byvoeg, maar hier was niks nie, nie Inna Paarman se poeier- óf vloeistofekstrak nie, ook nie die vertroude gewone hoenderekstrakblokkies nie.

Ek het nie eers regte egte ekstrak gehad om by te voeg nie – die hoender wat ek vroeër die week in die stoompot gemaak het, is in so min as ʼn koppie water gaargestoom, en dié watertjies het ek gebruik om sous van te maak.

20 minute later toe klits ons die heilsaamheid in die pot met een van hierdie handmengers fyn. ʼn Halwe kannetjie room, soplepel suiker, peper na smaak en ʼn handvol basilikum (wat Klaradyn in die kruiesnipper verwerk het) verder, roep ons Ma om te kom tafel dek. En die eerste wat Ma dek is die wynglase – te lekker.

Vir die eerste maal, en eerder vir die aardigheid as enige iets anders, het ons ʼn pakkie spekvleisblokkies (bits-o-bacon) brosbruin gebraai, en dit toe vir smaak en garnering, na die sop in ons borde rusplek gekry het, bygevoeg.

Saam met brood.

En gelukkig is dit net ons drie om die familietafel – twee van ons se brood kan reguit sopbord toe gaan om die lekker daar soos ʼn spons op te slurp, dit hoef nie ewe pretensieus in die kleinbordjie staangemaak te word nie.

Een vet lekkerte!

En die beste van alles – daar is genoeg vir ʼn tweede maaltyd!

Ek is gelukkig – my gesin ag iets soos tamatiesop nie as voorgereg tot die hoofgereg nie, hulle is doodgelukkig om dit as hoofgereg te geniet.

Hulle het ook geen probleem met ʼn aandete wat net uit groente bestaan nie – veral nie as dit ʼn verskeidenheid gestoomde groente is nie.

Net so lekker en maklik in die elektriese stoompot is om jou stampmielies, groente én vleis, saam en tegelyk in die stoompot gaar te maak.

Ronde een het ek stampmielies en beesvleis gebruik, ronde twee was dit mielierys/mieliegruis en skaapvleis. 

Koningskos uit die boonste rakke.

En dit omdat ʼn kollega na pouse op pad klas toe noem hoe baie haar gesin daarvan hou as sy die stamp en die vleis saam in die stoompot voorberei. 

Ek begin daar en dan reageer soos Pavlov se honde reageer het as hulle die klokkie by die hek gehoor het.

Stampmielies oornag in water.

Eers braai jy jou blokkies vleis mooi bruin – sommer in die stoompot. Doen ook dieselfde met jou ui, rooipeper en knoffel (of wat ook al).

In met die stampmielies (bedek met water). Rus die vleis sagkens op die bedding stampmielies. Bedek die vleis met jou gebraaide ekstras. Kry Klaradyn om ʼn paar tamaties op haar unieke manier te verwerk – geur dan die tamaties met al die geurmiddels en kruie wat jy reken jou dis gaan benodig. 

Bedek dan alles met hierdie tamaties. Maak toe en drukkook. Voltooi die sous met ʼn pakkie bruinuiesop (of wat ook al).

Gebruik jy mielierys, moet jy nie die fout maak om dit net te bedek nie. Dit moet soveel water kry soos wat die verpakking voorstel. So nie, loop jy gevaar dat die mielies al die water absorbeer en jy niks stoom het om jou vleis gaar te drukkook nie. Die elektriese stoompot registreer die foutjie dan en skakel vanself af. Ek het die fout gemaak, die masjien het dit agtergekom en ek kon die fout herstel.

Mense dis lekker – ek wens sommer dit was Julievakansie en nie nou eers April-vakansie nie.