Wat is 'n huis...

‘n Vriendin van my het altyd as ons onsself iewers op een van die land se lieflike staproetes bevind, losgetrek en met oorgawe uit Johnny Cash se Sunday morning coming down begin sing: “...the beer I had for breakfast wasn’t bad, so I had one for dessert.”

Hierdie woorde het Saterdag-oggend deur my kop gemaal.

Nee, ek het nie in die veld wakker geword, of selfs sommer net ‘n verspotte vroegoggendbier gedrink (dat die plaak van my tande kan afspring en ek my kan verbeel dat ek my tande geborsel het) nie.

Dit het deur my kop gemaal terwyl ek twee snytjies roosterbrood met marmelade en kaas by die kombuistafel vir ontbyt staan en eet het.

Dis nou twee snytjies roosterbrood met die marmelade en kaas wat net so op die kombuistafel oorgebly het van Vrydagaand se vier snytjies roosterbrood met marmelade en kaas se laataand-aandete.

Sopper was eers om 22:00 omdat middagete se vier kaasrolletjies met botter eers rondom 15:45 genuttig is.

Met Vrydag en Saterdag se brood, marmelade en kaas toe heeltemal op, sit ek ongebad, ongeskeer, steeds in Vrydag se klere, Saterdag toe maar af Spar toe om trooskos vir Saterdag-middagete te koop:  twee lieflike stukke kruisskyf. R119-00/kg.

Daarvan eindig net een vir middagete op (ek gaan sit die keer darem aan midde die dolleeg marmeladeblik op links en die ewe leeg kaasbak na regs); die ander een braai ek Sondag in dieselfde pan vir ontbyt.

Dit was ‘n baie besige naweek en tyd vir kosmaak (of tafel opruim) was daar nie regtig nie – ek het immers 9 flieks gehad om deur te werk:

Verraaiers (nie gesien toe dit gewys het nie, dit het my lank geneem om in te koop, maar toe ek inkoop toe sleur dit my mee)
The Door (ek is gaande oor Helen Mirren, sou graag die boek wou gelees het)
The Dictator (my tipe humor en tweede keer dat ek dit kyk)
Skyfall (het nie eers geweet daar was ‘n nuwe James Bond-fliek nie)
A Passage to India (uiteindelik sien ek die fliek wat in 1984 vrygestel is, ek sal wat wil gee om op 76 te kan doen wat Dawid Lean op daardie ouderdom vermag het)
Room with a View (seker die derde of vierde keer dat ek hierdie een kyk)
Cyrano de Bergerac (1990) (ook ronde drie of vier)
Cyrano de Bergerac (1950) (bonus CD saam met vorige)
The Legend of 1900 (hierdie fliek van 1998 deur Guiseppe Tornatore, wat ook die regisseur van Cinema Paradiso was, is eers in 2000 in SA vrygestel, is ‘n fliek wat ek oor tien jaar ‘n derde keer sal wil kyk)

Kliek op die naam van elke fliek en jy word herlei na die fliek op die Internet-fliekdatabasis - dis waar ek elke keer opleeswerk oor flieks gaan doen.

Ja, die kort van die lank is:  Na hierdie naweek kan ek verstaan dat ou ooms wie se vroue hulle ontval het, sommer dadelik weer vrou vat en dikwels nie eers meer bodder om ge-kerk te kom nie.

Ek was graswewenaar, van Vrydag tot Sondag.

Waar ek altyd baie van my eie geselskap gehou het, het 13 jaar se getroude lewe, te same met amper 10 jaar se ouerskap, my saf-sawwer-safste gemaak.

Ek was na 10 April 2000 nog nooit weer alleen nie, nie vir ‘n enkele dag nie, hierdie naweek was ‘n eerste.

Ja, ek was al weg van die huis, maar dit is weg van die huis, alleen is iets heeltemal anders. Alleen is al een by die huis sonder vrou of kind of kraai.

Vrydag...  ...  ...

Saterdag...  ...  ...

Én die grootste deel van Sondag... !

En Annieka moet nie wil kom staan en vergelyk nie – as ek weggaan met werk dan bly sy én Klaradyn agter - van vingeralleen is daar geen sprake nie. 

En dan bly hulle ook nie agter in ‘n leë huis sonder ‘n vader nie, hulle trek by Ouma en Oupa in, daar word vir hulle gekook, of lekkerder nog, soos laasjaar toe ek ‘n week lank weg was – hulle vlieg af Kaap en rits tussen die wynplase rond!

Dit was voorwaar vir my ‘n vreemde ervaring. Hierdie naweek.

Annieka, Klaradyn, my skoonma en swaer is Vrydag deur Kaap toe om baie nodige besoek aan Annieka se ouma (iets soos 96) te bring.

Ja, ek het nie nodig gehad om alleen te wees nie, ek kon gaan kuier het, ek kon selfs mense oorgenooi het, maar het dit, vooraf, nie vir een oomblik oorweeg nie.

En toe ek eers daar in is, die blou hond en dood op my hakke is en in  my nek blaas, toe oorweeg ek ook nie om weg te hol en geselskap op te soek nie.

Toe kry ek myself net met volle oorgawe en uit volle bors vreeslik jammer en kry dit klaar en oor en verby.

Ek het nie my lippe aan drank gesit nie.

En Leonard Cohen nie een keer in die eietydse draaitafel gesit nie.

Tussen die vrot voor die TV het ek positief probeer bly en darem heerlike spek-en-bone-sop gekook, dis nou vir toe die dames weer tuis kom:

1 gerookte varkskenkel, 1 pakkie spekvleis, 2 uie, 2 wortels, 500 g boontjies, rooipeper, lourierblare, naeltjies, 1 blikkie tamatiepasta – daglank in prutpot en bedien met knertsie asyn (of suurroom, soos een van die resepte wat ek vir inspirasie geraadpleeg het, genoem het.)

Hier het ek intussen op ‘n resep afgekom wat basies, met ‘n uitsondering hier en daar, neerkom op dit wat ek opgekook het.

Ek week ook nie die boontjies oornag nie. Ek het gehoor dis die sout wat die skille in taai doppe verander. So nou gooi ek bloot die sout by as alles klaar murgsag gekook is.

Ter wille van die rekord:  Ek het darem ook nie net TV gekyk en sop gemaak nie, ek het selfs my klere van die grond opgetel en in die wasbalie gegooi.

Twee keer!

Die badhanddoek ook!

Én ek het die borde en glase wat oor die loop van die naweek wat soos ‘n week gevoel het, voor die TV rusplek gekry het, in die opwasbak gepak.

Ek het inderdaad ook die toiletsitplek wat maande los is, met grootse grootste  moeite (en vermoedelik, gemengde sukses) weer vasgedraai.

Ek het om die waarheid te sê, só fluks gevoel dat ek in ‘n stadium gedink het, as Annieka en Klaradyn vir ‘n hele week weg moet gaan, hulle sal terugkom en instap in ‘n huis wat van binne nuut uitgeverf is. 

Of dalk het ek die lapa oorgebou waar ons hom nou al 10 jaar lank graag sal wil hê. 

Die bougainvillea sal afgekap en weggery wees.

Ag siestog, en toe kom die meisies hongerig by die huis aan.

Pappa se aandete word toe ‘n laat middagete om die kombuistafel waar ons gesels en op datum kom met wat in elkeen se lewe gebeur het.

Dis nou die einste tafel waar ek vir twee etes sommer gestaan en roosterbrood eet het.

Klaradyn speel te heerlik saam aan die speletjie wat ek Donderdagaand met die girls begin het:  “Annieka, jy moet sorg dat hierdie huis aan die kant is as jy more jou voete hier uitsit. Ek het Vrydagaand ‘n huis vol mense en spyseniers wat intrek om ‘n skaap oor die spit te braai.”

Klaradyn wil weet hoeveel gaste, en wie, toe opgedaag het, wat ons geëet het, en wie in haar kamer geslaap het. (Ek het Sondag, die hoeveelste keer toe ons per SMS en selfoon kommunikeer het, laat weet dat 14:00 darem baie vroeg vir hulle is om terug te kom, al my gaste is nog nie eers wakker nie en as hulle so vroeg kom, weet ek nie of ek die huis opgeruim gaan kry nie. Daar was ook iets rondom die eetkamertafel se poot wat herstel moet word omdat dit gebreek het toe iemand kwansuis daarop gedans het.)

Met my aandete wat toe ‘n laat middagete geword het, het die uiteindelike aandete toe ekstra spesiaal uitgedraai, uit móés draai:  ons aandete was gebakte poeding met room en tuisgemaakte vla.

En as iemand nou vir my gaan sê dat ‘n mens nie gebakte poeding met room en tuisgemaakte vla vir aandete kan eet nie, dan gaan ek lynreg verskil – ‘n mens kán, verál as jy die gesin se blye weersiens vier.

Ek wou Klaradyn nou al die vorige twee naweke aan die poeding waarvoor ek as klein kind so lief was, bekend stel, maar verniet of die naweekprogram dit toegelaat het. Nie dat dit moeilik of moeite is nie, ek het net nie daarby uitgekom nie.

Die vorige keer dat ek die betrokke poeding gemaak het, was iewers tussen 1983 en 1985 op universiteit. Toe kon jy dit kits in ‘n boksie koop. Daar was twee papiersakkies in elke boksie, een vir die sous en een vir die beslag.

Dis die klassieke sjokoladepoeding waar die beslag onder in die bak kom en die sous bo-oor. Maar kom dit uit die oond, dan is die beslag bó en die souserigheid lekker dik en glad ónder dit alles.

So toe dek ons tafel met die ekwivalent van dit wat in ander huise die Noritake of Royal Doullton is, en die room en die tuisgemaakte vla word in opdienbekers gegooi.

En ons sit aan.

Annieka leer ken die poeding vir die eerste keer, ek word weer kind in my kleintydhuis, en Klaradyn smul te lekker; sy herinner my aan haar kompliment van vroeër die week: “Ek sal Pappa vertrou om vir die koningin van Engeland kos te maak!”

Maar waarom sal ek wil, ek maak dan klaar kos vir die koningin en kroonprinses van Witstinkhoutstraat 13.

Veral nádat hulle ‘n dag of wat weg was, en Pappa tyd had om sy seëninge te tel.

Naskrif:  

Hier is die hele liedjie rondom die bier vir ontbyt:

"Sunday Morning Coming Down"

Well, I woke up Sunday morning 

With no way to hold my head that didn't hurt. 

And the beer I had for breakfast wasn't bad, 

So I had one more for dessert. 

Then I fumbled in my closet through my clothes 

And found my cleanest dirty shirt. 

Then I washed my face and combed my hair 

And stumbled down the stairs to meet the day. 

I'd smoked my mind the night before 

With cigarettes and songs I'd been picking. 

But I lit my first and watched a small kid 

Playing with a can that he was kicking. 

Then I walked across the street 

And caught the Sunday smell of someone frying chicken. 

And Lord, it took me back to something that I'd lost 

Somewhere, somehow along the way. 

On a Sunday morning sidewalk, 

I'm wishing, Lord, that I was stoned. 

'Cause there's something in a Sunday 

That makes a body feel alone. 

And there's nothing short a' dying 

That's half as lonesome as the sound 

Of the sleeping city sidewalk 

And Sunday morning coming down. 

In the park I saw a daddy 

With a laughing little girl that he was swinging. 

And I stopped beside a Sunday school 

And listened to the songs they were singing. 

Then I headed down the street, 

And somewhere far away a lonely bell was ringing, 

And it echoed through the canyon 

Like the disappearing dreams of yesterday. 

On a Sunday morning sidewalk, 

I'm wishing, Lord, that I was stoned. 

'Cause there's something in a Sunday 

That makes a body feel alone. 

And there's nothing short a' dying 

That's half as lonesome as the sound 

Of the sleeping city sidewalk 

And Sunday morning coming down.